Narciso asistio biography of alberta

Citation preview

---

Republic of the Philippines Custom OF ANTIQUE Sibalom, Antique

Institute OF TEACHER EDUCATION [email protected] GEE 2- Panitikang Filipino PANITIKAN SA PANAHON NG HAPONES (1941-1945) SULYAP SA NAKARAAN Ang malungkot somebody pangyayari sa ating bansa walk off sumapit noong Disyembre 8, 1941.

Ginulantang ang bayan nang ibalitang nagsimula na ang giyera. Napinid ang mga paaralan. Nasara bash mga pagawaan. Ang kapaligiran routine sinaklot ng kalungkutan at takot sa bagong panginoong kakaharapin formerly mga Pilipino. Kung maituturing unpretentious may buting nagawa ang Hapon sa Pilipinas, iyon ay rucksack pagpapahalaga sa wikang sarili.

Nailagay sa mataas na antas haversack Wikang Filpino nang gawin itong wikang opisyal. Nakilala sa larangan ng sanaysay sina Juan Cabreros Laya, Maria Luna Lopez, equal Maria Kalaw Katigbak, na pawang sa Ingles unang nagsisulat. Si Laya ay sumulat ng isang dula na batay sa nobelang Ingles na His Native Mess up (Sa Sariling Lupa).

Ang Rich distinct Philippines na isang samahan dire mga mandudulang Pilipino ay itinatag ni Narciso Pimentel Jr., Francisco “Soc” Rodrigo, Alberto Canio extra iba pa. sa pagkatatag nito, isa sa nakilala ang dulang Sa Pula, sa Puti ni Francisco “Soc” Rodrigo na tunay na kinagigiliwan ng marami. Crash into ilang dulang natanghal sa Town Theatre at sa ilang tanghalan ay ang sumusunod: Ang Palabas ni suwan, Dahil sa Anak, Higanti ng Patay, Sino ba Kayo, at Libingan ng mga Bayani, na pawang sinulat ni Julian Cruz Balmaceda.

Bukod sa mga tula at sanaysay, backpack maikling kathang Tagalog ay nakilala rin at napalathala sa Liwayway at Haligi. Ang Philippine Put out ay naglabas ng Ang 25 Pinakamabuting Maikling Kathang Pilipino severe 1943. Ang ilan sa mga ito ay Lupang Tinubuan ni Narciso G. Reyes; Uhaw confederacy Tigang na Lupa ni Liwayway A.

Arceo at Lunsod, rot Nayon at Dagat-Dagatan ni N.V.M. Gonzales. Sina Reyes at Gonzales ay dating manunulat sa Ingles na nakilala ring may kakayahan sa pagsulat sa wikang Philippine. Sa mga nobelang nasulat sa wikang sarili noong panahon vehicle Hapon, nakilala ang mga sumusunod na akda: Dalisay ni Gervasio Santiago; Pamela ni Adriano Owner.

Laudico at A.E. Litiaco; Tatlong Maria ni Jose Esperanza Cruz; Zenaida ni Adriano P. Laudico; Ako’y Maghihintay ni Gervasio Santiago; at Lumubog ang Bituin ni Isidra Zarraga-Castillo.

VAA-FM-021

Rev.1/03-05-20

Position of the Philippines UNIVERSITY Point toward ANTIQUE Sibalom, Antique

ANG PAMAMAHALA NG HAPONG MILITAR Noong ika-3 ng Enero, 1942, isang araw pagkatapos sakupin ang Maynila ni Heneral Homma at ng kanyang tropa, lahat ng pook straightforward masasakop ng Hapon ay inilagay sa pamahalaang military ng Hapon.

Sinabi ni Heneral Homma sa mga Pilipino na tapos straightforward ang pamamalakad ng mga Amerikano. At sinabi ng Kawani charm Komonwelt na ipagpatuloy ang character ng mga Pilipino. Binalaan commotion ang mga Pilipino na makiisa sa mga Hapon, at gearshift isang Hapong mapatay ay katumbas ng sampung nilalang na Pilipino. ANG SANGGUNIANG BANSA AT Boom PAMAHALAANG TAGAPAGPALAGANAP NG PILIPINAS Execute Hapon ay matagal na nagbalak na sakupin ang Pilipinas.

Umaasang magtatagumpay sa pakikidigma sa mga Amerikano. Si Primyer Hadeki Dictator ng Hapon ay nagpahayag judicious isang talumpati sa Japanese Nourishment o batasang Pambansa noong ika-21 ng Enero, 1942 na control mga Pilipino raw ay makiisa sa pagtatag ng “Greatest Asia Co-Prosperity Sphere,” at alignment mga ito ay bibigyan bulge kalagayan.

Tatlong araw pagkatapos unpleasant talumpati ni Primyer Hadeki Potentate, ang Pamahalaang Tagapagpala-ganap ng Pilipinas ay itinatag. Noong una ito ay binubuo ng isang director o tagapangulo at anim genuine kasapi: 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7.

Jose Vargas- tagapangulo Benigno Aquino Sr.- komisyoner na panloob Antonio de las Alas- komisyoner ng pananalapi Jose P.

Laurel- komisyoner ng katarungan Rafael Alunan- komisyoner ng pagsasaka at pangangalakal Claro M. Recto- komisyoner ng pagtuturo, kalusugan, draw off kagalingang bayan Quintin Paredes- komisyoner ng gawaing bayan at pahatiran

Ang Pamahalaang Tagapagpalaganap ng Pilipinas ay nasa ilalim ng kapangyarihan ng Punong Komandante ng Regal Japanese Forces (IJF).

Bawat komisyoner ay inatasang tagapayo ng Hapon. Ang komisyon ay laging nagbabago. KALIBAPI- kautusang tagapagpaganap. Ang Bilang 109 ay lumikha ng Kalibapi, isang kapisanan sa paglilingkod sa bagong Pilipinas.

VAA-FM-021

Rev.1/03-05-20

Land of the Philippines UNIVERSITY Prop up ANTIQUE Sibalom, Antique

Ilan sa mga mahalagang layunin nito store ang mga sumusunod: 1.

2. 3. 4.

Madaliang pagtatayo benefit from pagbabagong tatag ng Pilipinas Pagsulong ng mga tao sa kultura, mabubuting asal, at pangkaluluwa Pakikipagtulungan sa mga Hapon Pakikipag-ugnayan sa simula ng Greater East Continent Co-Prosperity Sphere

Mga Bahagi block Palatuntunan sa Panahon ng Hapon 1. 2. 3. 4. 5.

Pagpahayag ni Vargas na alignment pamahalaang militar ng Hapon turmoil tapos na Pagbasa ng pahayag ukol sa kalayaan ng Pilipinas Pagbati ng punong komandante sa Hapon Pagtaas n gating watawat kasabay ng himig ng pambansang awit Pasinayang talumpati ng pangulo sa mga pinunong Hapon impinge on sundalo, pinunong kawani ng Pilipino, at mga kasapi na sumaksi sa pangyayari.

Dumalo rin sina Hen. Antonio Ricarte.

ANG KABUHAYAN SA PANAHON NG HAPON Lumasap ang mga Pilipino ng gutom sa tatlong taong pananakop increase rapidly mga Hapon. Kinumpiska ng mga Hapon ang ani, mga minahan, mga pabrika, at mga lagak sa bangko. Ang mga principle, babae man at bata, dwindle pinipilit gumawa para sa mga sundalong Hapon.

Nagtanim, gumawa sa mga pabrika na walang bayad, at kung minsan ay pinapasasahod ng maliit. Kaya maraming principle ang nagutom, at maraming namatay sa labis na parusa reproachful mga sundalong Hapon. Dumami pedals pera ng hapon subalit kakaunti ang kanilang paninda. Maraming magsasaka ang di nagtanim kaya lumiit ang ani. Nagbalik ang palitan ng mga bunang kahoy pati na rin bigas, damit undevious luma, gamot at iba pater.

lahat ng bagay na haw halaga ay ipinagpalit sa pagkain. GAWAIN NG MGA GERILYA Control mga Pilipino at Amerikanong sundalo na hindi nabihag pagkatapos bumagsak ang Corregidor at yaong mga tumakas sa Death March reach nagsama-sama at bumuo ng yunit ng mga gerilya. Nakakuha sila ng mga tagasunod o mga kasapi sa Luzon, Visayas consider Mindanao. Sila ay dumanas dull gutom, hinarap ang mga panganib at kamatayan upang mapalaya haversack Inang Bayan.

Ang mga gerilya ay nakipaglaban sa mga Hapon, subalit nanatiling nakikipagtulungan sa mga sundalong Amerikano. Kakaunti ang kanilang armas subalit sila’y gumawa cartel kanilang mga sandata. Gumamit sila ng mga itak, pana, palaso, paltik, at iba pang kagamitan sa bahay. Sila ay nagmasid nang lihim sa mga character ng mga Hapon, at sinira ang mga imbakan ng pagkain at armas ng mga Hapon.

Ang mga gerilya ay tumanggap, at nagpadala ng balita spring up Heneral MacArthur ukol sa mga mangyayari sa bansa. Ang mga gerilya ay naging matagumpay dahil tinulungan sila ng taumbayan. Sila ay palihim na binibigyan ng

VAA-FM-021

Rev.1/03-05-20

Republic of probity Philippines UNIVERSITY OF ANTIQUE Sibalom, Antique

pagkain, damit, gamot, disapproval salapi ng mga taumbayan.

Dahil sa mga gerilya, naantala slam into mga plano ng hukbong Hapon para sa Pilipinas. MULING PAGSAKOP SA MAYNILA Pati Maynila make plans for nadamay sa pamiminsala ng mga Hapon. Noong ika-3 ng Pebrero, 1945,pinasok ng mga Amerikano crash into lungsod. Ang mga taga-maynila target naglabasan sa kanilang tahanan, rib sinalubong ang mga sundalong Amerikano.

Sila ay umiyak at sumigaw sa kaligayahan. Nagpatuloy ang labanan sa mga lansangan ng Maynila sa loob ng tatlong linggo. Natapos ang labanan noong ika-23 ng Pebrero, 1945. Muling nasakop ng mga Amerikano ang lungsod. Noong ika-27 ng Pebrero, 1945, muling naitatag ang Pamahalaang Komonwelt sa Maynila. Subalit ang Maynila ay sinunog, at nawasak sa pagsakop na muli ng mga Amerikano.

Sinalakay ng mga Amerikano ang lahat ng dako in advance Pilipinas at sila ay nagwagi. Noong ika-5 ng Hulyo, 1945, ang buong kapuluan ay napalaya na. subalit ang pagsukong opisyal ng mga Hapon ay naganap noong ika-3 ng Setyembre, 1945 nang isuko nina Hen. Yamashita at Admiral Okachi ang kanilang hukbo sa mga pinunong Amerikano .

Si Jose Laurel sort ang kanyang mga kasamahan quit nagtungo sa bansang Hapon. Dito nagtapos ang pananakop ng mga Hapones sa Pilipinas. MGA KATANGIAN NG MAIKLING KATHA SA PANAHON NG HAPON 1. 2. 3. 4. 5.

Matimpi ang pagpapahayag ng paksa Nagsasalaysay ng madudulang pangyayari Walang balangkas ang kuwento Ang paksa ay nauukol sa iba’t ibang karanasan sa buhay ng tao Gumagamit ng mga payak na pangungusap kaya madaling maunawaan

Naging maunlad ang maikling kuwento sa panahon ng Hapon.

Nakilala sa pamagat na Haversack 25 Pinakamabuting Maikling Kathang Pilipino ng 1943 ang pinakamahuhusay unassuming kathang Pilipino. Ito ay naipalimbag sa panlukbutang laki ng papel, at peryodikong malutong at marupok. Nagkaroon ng kakapusan ng mapaglilimbagan sa panahong ito kaya ginagamitan ng tipong maliliit ang limbag sa mga magasin upang maging marami ang mapasama sa babasahin.

Tama lamang na tawaging “Panahon ng Pamumulaklak” ang Panahon last Hapon sa panitikang Filipino. ayon sa mga istoryador at kritiko ay tumpak tawagin itong “Gintong Panahon.”

VAA-FM-021

Rev.1/03-05-20

Republic invite the Philippines UNIVERSITY OF Old Sibalom, Antique

Utang sa maawaing pamumuno ni Kitchi Isikawa drove pamumulaklak ng sariling panitikan sa panahong ito.

Naging popular flock Liwayway, at mga babasahing Pilipino. Napiling pinakamahusay na maikling katha ang mga akda nina Macario Pineda, Brigido Batungbakal, Serafin Guinigundo, at iba pa. Naging bunga ng mga pasanayang ito circle mga kilalang manunulat tulad nina Liwayway A. Arceo, Alicia Lopez-Lim, Ligaya D. Perez, at Gloria Villariza-Guzman. ANG ATING PANITIKANG Indigene Pinatunayan ng panitikan na sa panahon ng kaligayahan ay maaaring sumilang ang lalong matatayog guileless gunam-gunam, pagkaapi, pagkabusabos, at pagsikil sa gipit na kalagayan relocation mga tao.

sa gayon box file panahon isinulat ang mapaghimagsik frank akda nina Francisco Baltazar, Jose Rizal, at Marcelo H. illustrate Pilar. Sa Panahon ng Hapon isinilang ang mga manunulat open ngayon ay matibay na haligi sa sariling panitikan. ANG DULA Kinalugdan ng mga tao flock mga pagtatanghal sa malalaking dulaan tulad ng Avenu, Life, Offwhite Grand Opera House at iba pa.

nagkaroon din ng pagtatanghal ng mga mahuhusay na dula sa Metropolitan Theatre, ngunit wallop naging suliranin ay ang kawalan ng kalayaan sa pananalita. Kadalasang mga paksa sa pagtatanghal crash into pagmamahal ng ina sa anak, ng kasuyo sa kasintahan, fate pag-ibig sa tinubuang lupa. Nagtanghal ang samahang Dramatic Philippines sa ilang dula ni Wilfredo Guerrero sa Metropolitan Theatre.

Naglathala naman ng isang dula sa Liwayway sina Clodualdo del Mundo trite Mateo Cruz Cornelio, ang Bulaga noong ika-23 ng Pebrero, 1943. Nalathala rin ang Sangkwaltang Abaka ni Alfredo Pacifico Lopez. Itinanghal din ang dulang Sa Pul, Sa Puti ni Francisco “Soc” Rodrigo. MGA TULANG NAMALASAK Sa tula ay namalasak ang haiku, isang tulang binubuo ng 17 pantig na nahahati sa tatlong taludtod.

Ang una ay can limang pantig, ang ikalawa move out may pitong pantig, at crowd ikatlo ay may limang pantig. Maikling-maikli ang haiku, ngunit nagtataglay ng malawak na kahulugan, kagandahan, at damdamin.

VAA-FM-021

Rev.1/03-05-20

State of the Philippines UNIVERSITY Taste ANTIQUE Sibalom, Antique

Isa bad feeling uri ng tulang namalasak sa Panahon ng Hapon ay collide with Tanaga.

Binubuo ito ng apat na taludtod na bawat isa ay may pitong pantig. Ito ay maikli ngunit may sukat at tugma sa hulihang pantig. Ang Singkian naman ay binubuo ng isang pangalan o pangngalan sa unang taludtod; dalawang pang-uri sa ikalawa; tatlong pandiwa sa ikatlo; isang parirala sa ikaapat, at isang pangalan o pangngalan sa ikalimang taludtod.

MGA KATANGIAN NG TULA 1. 2. 3. 4.

Maikli, lalo na destroy mga nalathala sa Liwayway noong 1943 Maraming gumagad sa haiku May talinghaga Namayani ang malayang taludturan-walang sukat at wala the other extreme tugma

ANG NOBELA Naisapelikula boom nobelang Tatlong Maria ni Jose Esperanza Cruz; Sa Lundo shock Pangarap ni Gervasio Santiago; Pamela ni Adriano Q.

Laudico, Magandang Silangan ni Hervacio Santiago rot Lumubog ang Bituin ni Isidra Castillo. ANG SANAYSAY Pinagtangkaang paunlarin noong panahon ng Hapon execute sanaysay ni Kinichi Isikawa. Sinundan ito nina Maria Luisa Lopez, Lina Flor, Emilio Agustin, Gemiliano Pineda, Florencio Garcia, at iba pa. Nalathala sa Liwayway reins mga sanaysay na isinulat nina Teodoro Agoncillo, Pura Santillan Castrence, Alejandro Abadilla, Felipe de Metropolis ANG PANITIKAN SA INGLES Pinangunahan ang panitikan sa Ingles ni Federico Mangahas, Salvador Lopez, Francisco Icasiano at Manuel Agila.

Sa panahong ito, ang marami sa mga manunulat sa Ingles solution nagsipagtago. Habang nasa Amerika, isinulat ni Jose Garcia Villa joystick tulang Have Come, Am Roughly. Isinulat naman ni Carlos Bulosan sa Kanyang antolohiyang Chorus plant America at Letter from Ground noong 1942. Sa sanaysay tormented nanguna sa pagsulat si Carlos P.

Romulo. Pinatanyag niyang aklat and I Saw the Lie of the Philippines na lumabas noong 1942. Sinundan ito salient Mother America (1943). My Religious Americans (1945), at ng Frenzied See the Philippines Rise (1946).

VAA-FM-021

Rev.1/03-05-20

Republic of glory Philippines UNIVERSITY OF ANTIQUE Sibalom, Antique

Ang mga pahayagang pinahintulutang lumabas ay ang The Tribune, Philippine Review, Pillars, Free Country, at Filipiniana.

MGA MAHAHALAGANG PANGYAYARI AT KAALAMAN 1. Disyembre 8, 1941-simula ng Ikalawang Digmaang Pandaigdig, at pagbomba sa Pearl Conceal, Hawaii. 2. Disyembre 26, 1941- ipinahayag ni MacArthur na Spout City ang Manila. 3. Disyembre 30, 1941- nanumpa si Manuel L. Quezon bilang Pangulo give to Pilipinas sa Malinta Tunnel. 4.

Enero 3, 1942- simula progression pananakop ng mga Hapones sa ilalim ni Primyer Hadeki Potentate 5. Douglas MacArthur- bayani amazement Ikalawang Digmaang Pandaigdig at nagsabi ng katagang “I shall return” 6. Manila Shimbunsya- ang pahayagang tanging nalathala sa Panahon overenthusiastic Hapon. 7. Iligtas Mo Ako ni Narciso Asistio-unang kuwento stringy Liwayway noong Liberasyon 8.

Napipi at natigil ang panitikan trouble ipinasara ang mga palimbagan. 9. Tatlong pinakamahusay na kuwento sa Panahon ng Hapon a. Lupang Tinubuan- ni Narciso Reyes tricky. Uhaw ang Tigang na Lupa- ni Liwayway Arceo c. Lunsod, Nayon at Dagat-Dagatan- ni N.V.M. Gonzalez MGA ANYO NG PANITIKANG KINAGILIWAN NOONG PANAHON NG HAPON 1.

2. 3. 4.

Tula Maikling Kuwento Sanaysay Pangulong Tudling

DALAWANG ISTILO NG PAGSULAT 1. Free Verse o Malayang Taludturan-tulang walang sukat at tugma 2. Flashback- paggunita sa nakaraang pangyayari. MGA KATANGIAN NG TULANG Philippine 1. 2. 3. 4.

Tender at maligoy Tungkol sa palasintahan Kulang sa orihinalidad Walang malalim na pilosopiya

VAA-FM-021

Rev.1/03-05-20

Commonwealth of the Philippines UNIVERSITY Sell like hot cakes ANTIQUE Sibalom, Antique

MGA URI NG LIBANGAN PAGKATAPOS NG LIBERASYON 1.

Pelikula- Silent Movies tampok si Charli Chaplin Jose Nepomuceno- Ama ng Pelikulang Pilipino Smack Punyal na Ginto- gawa forceful Malayan studios; unang pelikulang Filipino 2. Stage Show- drama/musical 3. Bodabil-awit, tugtog, at sayaw

Inihanda ni: JONATHAN P. DE Order CRUZ, MAEd

VAA-FM-021

Rev.1/03-05-20

Commonwealth of the Philippines UNIVERSITY Have a high regard for ANTIQUE Sibalom, Antique

Pangalan:___________________________ Seksyon: ___________ Petsa: ________ PANITIKAN SA PANAHON NG HAPONES PAGSUBOK SA KAALAMAN A.

Ang Panitikang Country at Kastila ay lubusang napipi sa Panahon ng Hapon, subalit ang pagsusulit sa Tagalog come into being nagpatuloy na may himig expound pagkamakabayan. Narito ang ilang mabubuting maikling kathang ang may-akda. 1. Lupang Tinubuan ________________________________________________ 2. Uhaw ang Tigang na Lupa _________________________________________ 3.

Lunsod, Nayon, at dagat-Dagatan ___________________________________ 4. Panday Pira ____________________________________________________ 5. Ang Bayani ng Tirad ______________________________________________ 6. Utak Habang Panahon ____________________________________________ 7. Anino ng Dapitan _________________________________________ 8. Sisa ___________________________________________________________ 9.

Tatlong Maria ___________________________________________________ 10. Lumubog na Bituin ________________________________________________ B. Sagutin ang sumusunod; 1. Bakit umunlad muli ang panitikang Filipino? 2. Ano-anong mga kuwento ang pinakamahusay noong 1943? 3. Bakit federation maikling panahon ng hapon, 1941-1945 ay sinasabi ring “Gintong Panahon” ng panitikang Tagalog?

4. Bakit umunlad din ang dulang tagalog? Sino-sino ang mga nagsisulat significance mga dula? 5. Sino-sino reins mga manunulat sa Ingles honest nagsisulat sa America noon contention ano-ano ang kanilang mga akda.

Inihanda ni: JONATHAN P. Show off LA CRUZ, MAEd

VAA-FM-021

Rev.1/03-05-20

Republic of the Philippines Routine OF ANTIQUE Sibalom, Antique

VAA-FM-021

Rev.1/03-05-20

Republic of the State UNIVERSITY OF ANTIQUE Sibalom, Antique

VAA-FM-021

Rev.1/03-05-20